NASDAQ là sàn giao dịch điện tử đầu tiên và lớn nhất thị trường chứng khoán Mỹ. Với khoảng 3.300 công ty, sàn giao dịch Nasdaq niêm yết nhiều công ty lớn và có khối lượng giao dịch cổ phiếu bình quân hàng ngày lớn nhất thị trường chứng khoán Hoa Kỳ.
Nasdaq là hiệp hội, công ty đầu tiên đưa máy tính, ý tưởng thực hiện giao dịch dịch tự động vào thị trường chứng khoán. Việc đưa máy tính vào thị trường và chia sẻ dữ liệu báo giá rộng rãi hơn đã dẫn đến việc tự động hóa giao dịch. Cùng với đó, sự tự động hóa đã giúp tiết kiệm chi phí rất lớn, cùng với internet, đã dân chủ hóa hoạt động đầu tư và giúp thị trường Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường lớn nhất, sâu sắc nhất và tiết kiệm chi phí nhất để niêm yết và giao dịch trên thế giới.
Hiện nay, Nasdaq là sàn giao dịch chứng khoán của các công ty dẫn đầu trong tất cả các lĩnh vực kinh doanh bao gồm công nghệ, bán lẻ, truyền thông, dịch vụ tài chính, vận tải, truyền thông và công nghệ sinh học.
Ngày 15/08/2023, Vinfast Việt Nam đã lần đầu niêm yết trên sàn Nasdaq, được ngồi chung chiếu với các công ty công nghệ lớn nhất thế giới đó là Apple, Microsoft, và Alphabet (công ty mẹ của Google).
I. Nasdaq là gì?
Nasdaq là tên viết tắt của National Association of Securities Dealers Automated Quotation – Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán báo giá tự động quốc gia.
Nasdaq tiên phong đưa máy tính vào thị trường chứng khoán
Năm 1971, SEC (Ủy ban chứng khoán Hoa Kỳ) đã kêu gọi Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán quốc gia (NASD), cơ quan quản lý các nhà môi giới OTC (hoặc ‘Over-the-Counter’), tự động hóa thị trường giao dịch chứng khoán OTC (những chứng khoán chưa được niêm yết trên bất kỳ sàn giao dịch nào).
NASD đã ký hợp đồng với Tập đoàn Bunker-Ramo ở Trumbull, Connecticut để xây dựng một hệ thống trong đó các nhà tạo lập thị trường đối với cổ phiếu OTC có thể cập nhật điện tử báo giá chào mua/bán của họ. Hệ thống đó ra mắt vào ngày 8 tháng 2 năm 1971, với tên gọi Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán Báo giá tự động quốc gia (tên viết tắt là NASDAQ).
Tính tới năm 2023, đã trải qua 52 năm hình thành và phát triển NASDAQ đã trở thành sàn giao dịch hàng đầu, gồm các loại cổ phiếu đến từ mọi lĩnh vực như tài chính, y tế, tiêu dùng, năng lượng, giao thông vận tải, công nghệ…
- Niêm yết hơn 3400 công ty;
- Kết nối, quản lý hơn 90 thị trường;
- Phổ biến trên 50 quốc gia;
- Vốn hóa thị trường lên tới 25.87 tỷ USD;
- Sở hữu 10.000 khách hàng;
- Phí niêm yết rất thấp, chỉ 150000 USD.
Một số cột mốc đáng nhớ của Nasdaq
– 1971 được thành lập, trở thành sàn giao dịch chứng khoán điện tử, phi tập trung đầu tiên trên thế giới
– 1995, lần đầu tiên Nasdaq đóng cửa ở mức hơn 1000 điểm
– 2005 con số kỷ lục lên tới 5132.52 điểm
– 2019 Nasdaq trở thành sàn giao dịch chứng khoán điện tử lớn nhất nước Mỹ.
II. Chỉ số Nasdaq là gì? Các loại chỉ số Nasdaq
1. Chỉ số Nasdaq là gì?
Chỉ số Nasdaq là thuật ngữ được sử dụng để phản ánh, phân tích diễn biến thị trường chứng khoán, nhóm ngành, xu hướng phát triển ngành. Chỉ số Nasdaq là chỉ số mang tính chất thống kê được xây dựng dựa trên số liệu giao dịch cổ phiếu của các công ty niêm yết trên sàn Nasdaq.
2. Các chỉ số Nasdaq
- COMP – Nasdaq Composite Index: đo lường sự thay đổi của toàn bộ cổ phiếu niêm yết đang giao dịch trên Nasdaq;
- NDX – Nasdaq – 100 index: đo lường 100 công ty phi tài chính về giá niêm yết trên thị trường;
- NBI – Nasdaq Biotechnology index: đo lường 200 công ty lớn nhỏ niêm yết trên sàn chứng khoán, dành cho các công ty công nghệ sinh học và dược mỹ phẩm;
- Nasdaq Financial 100: đo lường 100 công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính như đầu tư thế chấp, bảo hiểm, ngân hàng, môi giới…
3. Tại sao chỉ số nasdaq lại được ưu chuộng?
Cùng với chỉ số S&P 500 và NYSE composite, Dow Jones Industrial Average (DJI) thì COMP và NDX là các chỉ số thường xuyên được giới kinh tế, tài chính nhắc tới. Tại sao chỉ số Nasdaq lại được sử dụng nhiều trong hoạt động phân tích, đầu tư, kinh doanh chứng khoán?
1. Nasdaq cùng với NYSE là 2 sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất nước Mỹ; các công ty niêm yết đa dạng, hầu hết các công ty đầu ngành nhiều lĩnh vực đều có mặt trên sàn Nasdaq.
2. Chỉ số NDX – Nasdaq 100 có tới trên 50% cổ phiếu trong lĩnh vực công nghệ. Các công ty công nghệ lớn trên thế giới đều có mặt trên sàn Nasdaq. Các nhà đầu tư thường gọi đây là chuẩn mực cổ phiếu công nghệ của nước Mỹ.
Chỉ số Nasdaq 100 cho phép hạn chế ảnh hưởng của các công ty hàng đầu, đồng thời giúp cân bằng chỉ số với toàn bộ kho. Bởi Nasdaq có trọng số vốn hóa thị trường của các công ty, không công ty nào được chiếm hơn 24%
3. Chỉ số Nasdaq tăng 60% kể từ tháng 1.2020 là thời điểm nền kinh tế thế giới hưởng nặng nề của đại dịch Covid 19. Tuy nhiên dịch bệnh lại là nhân tố thúc đẩy cổ phiếu công nghệ, các hãng dược phẩm tăng vọt.
Thêm vào đó, sự biến động của chỉ số Nasdaq có ảnh hưởng trực tiếp tới biến động của các yếu tố vĩ mô, lãi suất do FED công bố, sức mạnh của đồng USD, nên nó sẽ liên đới tới hầu hết các sản phẩm trên thị trường tài chính khác như vàng, tiền tệ, hàng hóa….
Với những đặc điểm trên, chỉ số Nasdaq có vai trò quan trọng trong hoạt động gia dịch chứng khoán của các nhà đầu tư. Theo dõi chỉ số Nasdaq giúp nhà đầu tư phân tích, dự đoán thị trường, đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.
III. Điều kiện để được niêm yết cổ phiếu trên sàn Nasdaq
Phí niêm yết rẻ và quy mô phát triển lớn, Nasdaq được nhiều công ty lựa chọn để hướng tới mục tiêu tăng trưởng. Để được niêm yết trên sàn Nasdaq, các doanh nghiệp phải đáp ứng 3 điều kiện.
– Tiêu chuẩn thu nhập: Công ty phải có thu nhập trước thuế của năm trước hoặc 2 năm bất kỳ trong 3 năm gần nhất trên 1 triệu USD với tổng giá trị vốn cổ đông là 15 triệu USD
– Tiêu chuẩn vốn chủ sở hữu: Vốn chủ sở hữu phải cao hơn cổ đông ít nhất 30 triệu USD.
– Tiêu chí tổng giá trị thị trường: Công ty có giá trị thị trường đạt tối thiểu 75 triệu USD
Trong trường hợp không thỏa mãn được 3 điều kiện trên, công ty phải chứng minh được tài sản hoặc nhu nhập của năm trước hoặc 2 trong 3 năm gần nhất trên 75 triệu USD,
Tỷ lệ cổ phần công chúng nắm giữ phải đạt tối thiểu 1.1 triệu cổ phiếu với tổng giá trị thị trường ở các mức 8 triệu, 18 triệu và 20 triệu USD. Công ty phải đảm bảo số cổ phiếu giao dịch trong 90 ngày gần nhất thời điểm nộp đơn niêm yết đạt trên 4 USD.
Đối với các công ty nhỏ không đủ điều kiện niêm yết trên sàn Nasdaq có thể chuyển sang sàn Nasdaq Small Caps Market phù hợp hơn.
Một số công ty không đủ điều kiện niêm yết trực tiếp lên sàn Nasdaq phải lựa chọn phương án niêm yết cửa sau (Backdoor Listing). Vinfast auto của tỷ phú Phạm Nhận Vượng niêm yết Nasdaq vào ngày 15/08/2023 cũng là một trường hợp niêm yết cửa sau.
Giữa tháng 5/2023, VinFast và Black Spade Acquisition Co (Black Spade – mã chứng khoán trên sàn NYSE: BSAQ) chính thức công bố thỏa thuận sáp nhập doanh nghiệp. Sau giao dịch, VinFast có mức định giá hơn 23 tỉ USD và tiếp tục kế hoạch niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ.
Sau sáp nhập, Black Spade trở thành công ty con của Vinfast, Black Spade sẽ hủy niêm yết tại NYSE; Ngày 15.08.2023, Vinfast niêm yết trên sàn Nasdaq, mã giao dịch VFS.
Thực tế đã chứng minh, để được niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế không khó, thử thách nhất đối với doanh nghiệp là phải trụ vững được trước sự đào thải khắc nghiệt trên sàn. Đối với doanh nghiệp đã niêm yết trên sàn Nasdaq, cần duy trì mức giá cổ phiếu tối thiểu là 4 USD và tổng giá trị cổ phiếu tồn đọng tối thiểu là 1.1 triệu USD.
VinFast không phải là doanh nghiệp Việt Nam đầu tiên được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ. Trước đó, năm 2006, CTCP xây dựng và đầu tư Việt Nam (Cavico) từng niêm yết “cửa sau” trên bảng Pink Sheets của thị trường chứng khoản Mỹ thông qua SPAC, sau đó là sàn OTC.BB vào năm 2008.
Tháng 9/2009, Cavico mới chính thức đặt chân lên sàn Nasdaq. Nhưng chỉ sau 2 năm, cổ phiếu CAVO của Cavico bị hủy niêm yết do vi phạm yêu cầu liên quan đến công bố thông tin.
III. Phương pháp tính chỉ số NASDAQ
Nasdaq hiện đang có 2 chỉ số: Nasdaq 100 và Nasdaq Composite, chúng ta cùng tìm hiểu đặc tính và phương pháp đo lường của 2 chỉ số này.
1. Chỉ số Nasdaq Composite
Nasdaq Composite hay gọi tắt Nasdaq là chỉ số đo lường sự thay đổi của hơn 3000 cổ phiếu được giao dịch. 7 loại chứng khoán sau đây có trong chỉ số.
– Chứng chỉ tín thác Mỹ – ADR
– Cổ phiếu phổ thông
– Lãi suất góp vốn trách nhiệm hữu hạn
– Cổ phần thông thường
– Ủy thác đầu tư Bất động sản (REITs)
– Cổ phiếu của lãi suất của người sở hữu SBI
– Cổ phiếu Tracking
Lưu ý Chỉ số Nasdaq không bao gồm: Công cụ phái sinh, Cổ phiếu ưu đãi, Quỹ giao dịch trao đổi (ETF), Chứng khoán nợ.
Nasdaq Composite được tính theo phương pháp vốn hóa thị trường của một công ty.
Công thức như sau: Giá trị của Nasdaq Composite = (Trọng số của mỗi chứng khoán x Giá đóng cửa của chứng khoán)/ Ước số
Nasdaq ấn định mỗi chứng khoán một tỷ trọng % dựa vào giá trị vốn hóa thị trường của công ty, vì thế nếu có bất kỳ sự thay đổi nào về giá chứng khoán hoặc chia tách, gộp cổ phiếu của công ty nào cũng đều ảnh hưởng đến giá trị của tỷ số công ty đó, đặc biệt với các công ty lớn có vốn hóa cao.
Ước số được lựa chọn phù hợp với mục đích báo cáo, ước số này cũng thay đổi và được tính toán lại nếu có bất kỳ sự thay đổi nào sau đây: liên tục gia nhập hoặc rời khỏi sàn giao dịch, hợp nhất, chia tách cổ phiếu… khiến cho việc theo dõi chỉ số không nhất quán.
2. Chỉ số Nasdaq 100 – NDX
Là chỉ số đo lường của 100 công ty phi tài chính lớn nhất được niêm yết trên sàn. Các công ty này hoạt động đa lĩnh vực nhưng chủ yếu thuộc công nghệ, tài chính, vì vậy đây được hiểu là chỉ số đại diện cho nền công nghiệp hiện đại toàn cầu. Những công ty thuộc top đứng đầu lĩnh vực công nghệ cao như: Apple, Facebook, Microsoft,… đều được theo dõi bởi chỉ số này.
Những công ty được chọn để tính chỉ số Nasdaq 100 không chỉ là 100 công ty có giá trị vốn hóa thị trường cao nhất mà phải đảm bảo được các tiêu chí: niêm yết độc quyền trên sàn Nasdaq, thời gian niêm yết trên sàn ít nhất 2 năm (thời gian có thể là 1 năm nếu đáp ứng được tiêu chí về vốn hóa), hoạt động tích cực (khối lượng giao dịch mỗi ngày ít nhất đạt 200.000 cổ phiếu), lưu hành báo cáo hàng quý – năm, không có nguy cơ phá sản
Công thức tính chỉ số Nasdaq 100:
Giá trị của Nasdaq 100 = (Trọng số của mỗi chứng khoán x Giá đóng cửa của chứng khoán)/ Ước số
Các quy chuẩn ước số tương tự Nasdaq Composite
Ngoài 2 chỉ số chính Nasdaq Composite và Nasdaq 100, Nasdaq còn 2 chỉ số phụ khác là chỉ số Công nghệ sinh học Nasdaq (Nasdaq Biotechnology Index)- được hình thành từ chứng khoán của các công ty niêm yết trên sàn thuộc nhóm ngành Công nghệ sinh học và Dược phẩm; chỉ số Tài chính Nasdaq (Nasdaq Financial 100) – là chỉ số của các công ty tài chính bao gồm ngân hàng, bảo hiểm, môi giới và thế chấp.
IV. So sánh chỉ số nasdaq composite và nasdaq 100
Hai chỉ số chính của sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq có những đặc điểm riêng mà nhà đầu tư cần nắm rõ để có thể áp dụng đúng và phù hợp trong đầu tư:
Bảng so sánh chỉ số Nasdaq Composite và Nasdaq 100
V. Các ngành và doanh nghiệp chiếm tỉ trọng lớn trong chỉ số NASDAQ
Trong chỉ số Nasdaq Composite gồm 9 ngành với các tỉ trọng tương ứng sau:
– Ngành kỹ thuật ở mức 46.40%
– Dịch vụ tiêu dùng ở mức 20.16%
– Chăm sóc sức khỏe ở mức 10.86%
– Tài chính ở mức 8.59%
– Công nghiệp ở mức 6.32%
– Hàng tiêu dùng ở mức 5.49%,
– Dầu khí ở mức 0.71%
– Vật liệu cơ bản ở mức 0.47%
– Các tiện ích khác ở mức 0.30%
Chỉ số Nasdaq 100 gồm các lĩnh vực giống với Nasdaq Composite (không bao gồm các dịch vụ tài chính). Công nghệ chiếm 54% trọng lượng của chỉ số; Dịch vụ tiêu dùng được đại diện bởi các công ty như chuỗi nhà hàng, nhà bán lẻ và dịch vụ du lịch; Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, công nghiệp và viễn thông.
Với những quy định nghiêm khắc, Nasdaq đã trở thành một sàn chứng khoán tiêu chuẩn Châu Âu và có vai trò vô cùng quan trọng đối với việc phân tích thị trường.
Hi vọng bài viết của Winland trên datkhucongnghiep.com về sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq sẽ giúp quý vị phần nào hiểu về thị trường chứng khoán Mỹ, một số các chỉ số Nasdaq quan trọng trên thị trường chứng khoán.
Winland tổng hợp
Gọi tư vấn
Chat với tư vấn viên